Czy prowadzenie busa wymaga specjalnych uprawnień?


Transport z wykorzystaniem busa jest szczególnie korzystnym i wygodnym rozwiązaniem dla osób, które nie dysponują własnym samochodem lub mają do przewiezienia większą grupę ludzi. Przewóz busem to również doskonały pomysł na transport do punktu, w którym zlokalizowane jest lotnisko, gdy konieczna jest podróż do odległego miejsca lub gdy sytuacja wymaga przemieszczania się po nieznanym mieście. Zapotrzebowanie na tego typu usługi mimo szerokiej dostępności aut osobowych wciąż jest niezwykle wysokie, a korzystny aspekt jakościowy i cenowy sprawia, że klienci regularnie decydują się na wynajem busów. Nie każda osoba posiadająca samochód osobowy ma jednak odpowiednie predyspozycje oraz umiejętności do tego, aby wykonywać również obowiązki jako kierowca busa. Co zatem należy zrobić, aby móc prowadzić busa zgodnie z prawem?

Prawo jazdy

Busy służące do przewozu osobowego są zróżnicowane pod względem dostępnej liczby miejsc pasażerskich oraz masy własnej pojazdu, przez co wymagają one posiadania zupełnie innej kategorii prawa jazdy. Pod kątem prowadzenia busów prawo jazdy dzielimy na:

  • prawo jazdy kategorii B – umożliwia prowadzenie pojazdów osobowych o liczbie miejsc 8+1 (z kierowcą) oraz o masie własnej do 3,5 tony;
  • prawo jazdy kategorii D – umożliwia prowadzenie pojazdów przystosowanych do przewozu 9 i więcej osób, jak również jazdę autobusem.

Należy jednak pamiętać o tym, aby bus nie był przeładowany, ponieważ zgodnie z ustawą Prawo o Ruchu Drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r., art. 61 ust. 1 w nawiązaniu do art. 97 Kodeksu wykroczeń, przekroczenie masy ponad wskazane 3,5 tony grozi mandatem w wysokości od 20 do 500 zł, bez punktów karnych. Ponadto dla pojazdów, które mają więcej miejsc siedzących niż 9, dedykowane jest prawo jazdy D (wszystkie autobusy) lub D1 (autobus dla mniej niż 17 osób, nie dłuższy niż 8 m).

Kwalifikacja wstępna

Do wykonywania zawodu kierowcy busa nie wystarczy jednak samo prawo jazdy. Kierowca, który zajmuje się autobusowym transportem osób, jak również przedsiębiorca wykonujący przewozy jako kierowca, musi mieć ukończony kurs na przewóz osób, znanego również jako kwalifikacja wstępna. Obowiązek uzyskania odpowiedniego świadectwa została nałożona na kierowców przez dyrektywę unijną, której postanowienia włączono w polskie przepisy. Zgodnie z jej postawieniami:

  • kierowcy, którzy uzyskali prawo jazdy kategorii D po 10 września 2008 roku, mają obowiązek ukończyć kurs kwalifikacji wstępnej;
  • kierowcy, którzy uzyskali prawo jazdy kategorii D przed wymienionym terminem lub ubiegają się o kolejne świadectwo kwalifikacji zawodowej, mają obowiązek odbyć szkolenie okresowe.

Kierowcy, których dotyczy zapis o szkoleniu okresowym, są również zobowiązani do jego powtarzania co pięć lat. Potwierdzeniem ukończenia kursu kwalifikacyjnego i uzyskania świadectwa jest wpis do prawa jazdy, który wraz z datą ważności jest umieszczany w tabeli 12 przy odpowiedniej kategorii uprawnień.

Badania lekarskie i psychologiczne

Zawód kierowcy busa należy do szczególnie trudnych i niebezpiecznych, ponieważ wiąże się zarówno z narażeniem zdrowia lub życia osób wykonujących tę pracę, jak i innych ludzi, w tym przewożonych pasażerów. Właśnie dlatego osoba kierująca busem, poza zachowaniem szczególnej ostrożności na drodze, powinna cechować się kilkoma ważnymi zdolnościami: odpowiedzialnością, odpornością na stres, umiejętnością radzenia sobie w awaryjnych sytuacjach, szybkością reagowania oraz zrozumieniem norm i zasad społecznych. Każdy kierowca, który chce zajmować się zawodowym przewozem osób, jest zobowiązany do uzyskania pozytywnej opinii lekarza oraz przejścia psychologicznych testów kwalifikacyjnych. Badaniom tym są poddawani wszyscy kandydaci aspirujący do tej pracy (badania wstępne) oraz osoby już pracujące (okresowe). W przypadku kierowców poniżej 60 roku życia badania wykonuje się co 5 lat, natomiast po ukończeniu 60 lat – co 30 miesięcy. O tym obowiązku mówi Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874).